Koffie of thee? Wat is gezonder?

Gelukkig is het nog niet zover dat mensen zich beginnen te clusteren in groepen die gescheiden worden door de voorkeur voor koffie of thee. Laat staan dat er sprake is van hooligans… al kan het er bij ons op kantoor heftig aan toe gaan als een ‘koffiedrinker’ besluit te minderen en een ruimte binnenloopt met een kop thee in z’n handen. Dat koffie en thee drinken diep geworteld zit in veel culturen is wel duidelijk, maar welk van de twee is nou het gezondst?

Ik drink overwegend koffie, maar drink ook iedere dag een aantal koppen groene thee. Terwijl ik het zoveelste onderzoek las over ‘hoe gezond koffie is’ las, vroeg ik me af of koffie dan ook gezonder is dan thee. Want ik heb minstens zoveel onderzoeken gelezen over de positieve effecten op onze gezondheid van (groene) thee.  Ik besloot alle onderzoeksresultaten even op een rij te zetten.

Maar eerst even kort over koffie en thee

Laat ik beginnen met de benadering als leek… beide koop je in een supermarkt, beide verwarm je met heet water. Goed tot zover mijn consumentenkennis over koffie en thee. Maar ik ben ook even in de materie van organische oorsprong, verwerking en herkomst gedoken. Gewoon ter vermaak… en laten we eerlijk zijn… met feitjes over koffie of thee doe je het altijd goed op een verjaardag 😉

Over koffie

Koffie wordt gemaakt van koffiebonen, zoals iedereen weet. Maar wat niet iedereen weet is dat de koffieboon eigenlijk een vrucht is en het zaad dus eigenlijk een pit.

De koffie zoals we die vaak kopen in de winkel is samengesteld van twee verschillende bonen, namelijk Arabica of Robusta. Arabica is milder van smaak en bevat 70% minder cafeïne dan Robusta.

Koffie is ontdekt door een Ethiopische herder die zag dat zijn schapen opgewekter werden als ze de koffiebonen aten. Hij liet het trekken in het water en dronk dus het eerste bakje koffie in de geschiedenis. Het gaf de herder een gevoel van helderheid en voldoening en al gauw merkte de handelaren dit ook op.

Sinds de 17e eeuw werd koffie breed verspreid over de wereld, waarbij Nederland de eerste was die koffie op grote schaal naar Europa bracht. Pas in de 18e eeuw werd koffie drinken in Nederland pas echt geadopteerd.

De gezondheidseffecten van koffie

De discussie over koffie houdt ons wel bezig. De meningen lopen bij veel consumenten uiteen. Zelf word ik ook regelmatig gewaarschuwd voor de gevaren die koffie met zich meebrengt, maar is dat wel terecht? We beginnen met de positieve gezondheidseffecten van koffie die in min of meerdere mate door de wetenschap zijn aangetoond.

• Verhoogde weerstand door de antioxidanten
• Verbeterde atletische prestaties
• Verhoogt de mate van alertheid
• Verhoogt je metabolisme, waardoor het je helpt afvallen
• Het bevat essentiële vitamine en voedingsstoffen
• Koffie verlaagt de kans op diabetes
• Koffie verlaagt de kans op alzheimer
• Het verlaagt de kans op Parkinson
• Koffie beschermt de lever (zeker als je alcohol hebt gedronken)
• Koffie kan de kans op een depressie verlagen
• Koffie verlaagt de kans op bepaalde soorten kanker
• Koffie verhoogt niet de kans op hart- en vaat ziekte, maar verlaagd het juist!
• Mensen die koffie drinken lijken langer te leven
• Koffie bevat de grootste hoeveelheid antioxidanten in het westerse dieet

En nu de waarheid… kan koffie ook slecht voor je zijn?

Ja en nee… crap! Nog steeds geen overtuigend antwoord. Toch kan ik, op basis van mijn onderzoek, wel iets ophelderen. Koffie kan bij sommige mensen slapeloosheid en angsten veroorzaken. Ook zijn er mensen die koffie niet zo goed kunnen verwerken en ook deze groep mensen kunnen koffie beter laten staan.

Maar overall is koffie misschien wel het gezondste voedingsmiddel in het westerse dieet. In ons dieet vinden we geen enkele voedingsbron die zoveel antioxidanten bevat als koffie.

Dus is het ongezond? Nee! Het is vergelijkbaar met noten… voor 99% van de bevolking is het hartstikke gezond en voor 1% kan het de gezondheid schaden.

Over thee

Thee wordt daarentegen gemaakt van de droge bladeren van de Camellia sinensis plant. Van oorsprong komt thee uit China. Duizenden jaren geleden werd daar al thee gedronken. Volgens een Chinese legende ontdekte Shennong 5000 jaar v.Chr. thee in een bos. Bladeren van een theestruik dwarrelden in een pan met heet water, waarna het geheel een aangename geur ging verspreiden.

Rond 1610 werd de eerste kleine hoeveelheid thee naar Nederland geïmporteerd en pas een eeuw later nam thee in Nederland een toevlucht. In de 18e eeuw, werd net als de koffie, ook de thee pas echt populair.

Maakt het nog uit welk merk?

Nee, het merk op zich maakt niet veel uit. Wel kun je het beste gaan voor biologische koffie of bonenkoffie, omdat deze soorten koffie doorgaans minder bewerkt zijn. Hierdoor is de kans groter dat de meeste antioxidanten er nog in zitten.

De gezondheidseffecten van thee

Alle theesoorten worden in min of meerdere maten in verband gebracht met een aantal belangrijke gezondheidseffecten. Met name de antioxidanten in thee worden geroemd door de wetenschap. Zo zou volgens verschillende onderzoeken thee de volgende effecten hebben op ons lichaam:

• Verhoogde weerstand door de antioxidanten
• Minder kans op hart- en vaatziekten
• Minder kans op bepaalde kankersoorten
• Je zou er van af kunnen vallen (al is de vraag nog of dat door het water komt of de thee)
• Het zou een positief en een preventieve werkingen kunnen hebben op sommige soorten diabetes
• Het is goed voor onze ogen en zou het zichtverlies kunnen voorkomen en afremmen
• Het zou cholesterol verlagen
• Het verlaagd de kans op Alzheimer

Er zijn nog veel meer (kleinere) onderzoeken die andere gezondheidseffecten hebben waargenomen bij mensen die veel thee drinken. Je kunt dus wel stellen dat thee een gezond drankje is… of zitten er ook nog nadelen of zelfs gevaren aan?

Potentiële nadelen/gevaren van thee

Thee in de pure vorm is veilig en gezond. Dat kun je met een gerust hart de hele dag drinken. Er zijn echter wel theesoorten die ongezond kunnen zijn. Over het algemeen zijn dat de theesoorten die toevoegingen hebben om bijvoorbeeld gewichtsverlies te bevorderen.

Maakt het nog uit welk merk?

Het merk op zichzelf maakt niet uit, maar over het algemeen zijn de commerciële theesoorten dusdanig bewerkt dat een groot deel van de antioxidanten verloren is gegaan. Wil je dus maximaal profiteren van de gezondheidsvoordelen van thee? Gebruik dan biologische thee!

Conclusie: Wat is gezonder? Thee of koffie?

Het antwoord is dat dit geen battle tegen elkaar had moeten zijn, maar een battle tegen alle andere drankjes! Zowel thee als koffie zijn voor ons lichaam een belangrijke bron van antioxidanten en verlagen de kans op een heleboel ziekten en kwaaltjes. Door de cafeïne in de meeste koffie- en theesoorten, is het wel aan te raden om beide niet meer te drinken na 20:00. Uitzondering daarop is witte thee, omdat daar slechts 15mg cafeïne per kopje in zit.

Decaf kun je beter laten staan. Het is leuk dat er geen cafeïne meer in zit, maar het nadeel is dat gedurende dat chemische proces ook de antioxidanten voor een groot deel verloren gaan.

Dan rest mij nog een ding te schrijven… koffiedrinkers en theedrinkers… sla de handen in een! (sorry tikkeltje nerdy ;))