Last Updated on: 29th oktober 2025, 09:37 am
Als ouder wil je het beste voor je kind. Je wilt ze zien groeien, bloeien en de wereld ontdekken. Maar wat als die ontdekkingstocht wordt overschaduwd door een constante, verlammende angst? Angst hoort bij het leven, maar bij sommige mensen groeit het uit tot een angststoornis. Bij tieners en jongvolwassenen heeft men snel de neiging te zeggen dat het een ‘fase’ is, of dat ze zich maar moeten vermannen. Helaas gaat dat zomaar even bij een angststoornis, aangezien het een serieuze psychische aandoening is die het dagelijks leven compleet kan ontregelen.
Wat is een angststoornis?
Een angststoornis is een psychische aandoening waarbij angstgevoelens niet in verhouding staan tot de reële dreiging of het gevaar, en bovendien langdurig aanhouden. De angst is vaak niet-gegrond en zo hevig dat het de normale ontwikkeling, het functioneren op school of werk, en sociale contacten ernstig belemmert. Het lichaam reageert alsof er constant gevaar dreigt, wat leidt tot een neerwaartse spiraal van stress, vermijding en fysieke klachten.
Een alarmerende toename: de mentale gezondheid van jongeren onder druk
Het probleem is actueler dan ooit. Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek laten een zorgwekkende trend zien. In 2023 gaf net iets meer dan de helft van de jongvolwassenen (18 tot 25 jaar) aan in de afgelopen vier weken gevoelens van angst of depressie te hebben ervaren. Dit is een aanzienlijke stijging ten opzichte van 41 procent in 2014. Vooral bij jonge vrouwen is de druk hoog: 66 procent van de vrouwen tussen 18 en 25 jaar ervoer deze gevoelens in 2023.
Wanneer is angst meer dan gewoon angst?
Deze cijfers onderstrepen dat een grote groep jongeren vecht tegen een innerlijke strijd. Het is daarom belangrijk om de subtiele signalen te herkennen. En dat is lastig. Want de grens tussen gezonde bezorgdheid en een stoornis is vaak vaag. Normale angst leidt tot voorzichtigheid; een stoornis leidt tot vermijding. De angst kan zich op verschillende manieren manifesteren. Bijvoorbeeld als gegeneraliseerde angst (piekerstoornis), sociale angst (sociale fobie), agorafobie (pleinvrees) of faalangst.
Deze angsten uiten zich in duidelijke, alarmerende signalen. Denk aan onverklaarbare fysieke klachten zoals aanhoudende buikpijn, hoofdpijn of misselijkheid, vaak voor spannende momenten, slaapproblemen en acute lichamelijke reacties. Ook kan er sprake zijn van sociale en functionele vermijding zoals schooluitval of frequent spijbelen om confrontaties (zoals toetsen of sociale interacties) te omzeilen, extreme afhankelijkheid van de ouder of terugtrekking uit sport, hobby’s of sociale afspraken. Tot slot kunnen ook emotionele ontladingen zoals regelmatige woede-uitbarstingen of intense huilbuien voorkomen.
De cirkel doorbreken
Het lastige is dat angst vaak een vicieuze cirkel vormt: de angst voor de angst zelf kan uiteindelijk nog verlammender werken dan de oorspronkelijke trigger. Gelukkig zijn er manieren om weer grip te krijgen. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie helpen om angstgedachten uit te dagen en stap voor stap nieuwe patronen te ontwikkelen. Ademhalingsoefeningen en mindfulness kunnen ondersteunen bij het kalmeren van het lichaam van je kind. Ook beweging, gezond eten en voldoende slaap spelen een grotere rol dan vaak gedacht wordt. Het belangrijkste is misschien wel erkenning: beseffen dat angst een serieuze aandoening is en geen zwaktebod.
Weer genieten van het leven
Een angststoornis kan je kind echt het gevoel geven dat hij of zij vastzit. Maar herstel is mogelijk, stap voor stap. Het vraagt moed om angsten onder ogen te komen, maar diezelfde moed is ook de bron van groei. Door de juiste steun, professionele begeleiding en mildheid naar zichzelf, ontstaat er voor je kind weer ruimte om te leven in plaats van te overleven.
Reageer